Actueel
Advies over de Zeeuwse Omgevingsvisie 2021
In de concept-Zeeuwse Omgevingsvisie 2021 is er veel aandacht voor de woningvoorraad. Daarbij gaat het vooral om het toekomstbestendig en CO2-neutraal maken van de bestaande Zeeuwse woningen. Dat is op zich begrijpelijk, omdat Zeeland beschikt over een relatief verouderd woningbestand, dat nog onvoldoende geïsoleerd is en vaak niet meer aan de huidige kwaliteitseisen voldoet. Omdat de Provincie Zeeland echter uitgaat van een maar zeer beperkte bevolkingsgroei in de komende jaren, krijgt groei van het aantal woningen een (te) lage prioriteit. SER-Zeeland roept de Provincie Zeeland en de Zeeuwse gemeenten daarom op om meer ambitie te tonen, een actief woningbouwbeleid te voeren en meer woningen te bouwen.
Dit is één van de kanttekeningen, die SER-Zeeland plaatst bij de inhoud van de voorlopige Zeeuwse Omgevingsvisie 2021. Deze Omgevingsvisie is één van de belangrijkste, zo niet het belangrijkste, documenten van de Zeeuwse overheid. Deze visie gaat namelijk over het beleid dat de Provincie Zeeland gaat voeren in de komende (tien) jaren. Welke kernkwaliteiten op het gebied van natuur, landschap, ligging en economie wil de Provincie koesteren? Welke kansen en mogelijkheden wil Zeeland benutten om zich duurzaam door te ontwikkelen? Kortom: hoe zorgen wij ervoor dat “Zeeland” fit is en blijft voor de toekomst.
Volgens SER-Zeeland is er alle aanleiding voor meer ruimte voor nieuwe woningen. Nog steeds is het voor starters op de woningmarkt erg lastig om een betaalbare woning in hun directe omgeving te kopen. In kustdorpen kopen investeerders woningen op en maken deze geschikt voor de verhuur aan toeristen. Ook is de verwachting dat het aantal buitenlandse werknemers in de komende jaren blijft toenemen: een groeiend aantal van hen zal zich hier permanent vestigen. Een relatief nieuwe ontwikkeling is het feit dat er door de maatregelen om de verspreiding van het Coronavirus te beperken een forse toename van het thuiswerken is opgetreden. Dat biedt extra kansen op meer inwoners voor Zeeland, omdat het wonen in onze Provincie een aantrekkelijk en betaalbaar alternatief is voor het wonen in de Randstad. Zeker als straks er een snellere treinverbinding tussen Zeeland en de Randstad aanwezig is. Deze ontwikkeling wordt bevestigd door de voorlopige gegevens over de bevolkingsgroei in Zeeland: vorig jaar nam het aantal inwoners met maar liefst bijna 1.800 toe, vooral door de vestiging van nieuwkomers van elders.
In het advies aan het College van Gedeputeerde Staten komt ook de Zeeuwse arbeidsmarkt aan bod. In de Omgevingsvisie wordt gesteld dat de opgave van de Zeeuwse arbeidsmarkt niet zozeer de werkloosheid is, maar het vinden van voldoende mensen voor de vraag van de werkgevers. Als doelstelling wordt geformuleerd dat de Zeeuwse arbeidsmarkt kan voorzien in de vraag van de Zeeuwse werkgevers. Volgens SER-Zeeland wordt in de Omgevingsvisie een eenzijdig beeld van de situatie op de Zeeuwse arbeidsmarkt geschetst. Er wordt voorbijgegaan aan het feit dat ook in Zeeland veel mensen, die zich kunnen en willen inzetten voor de arbeidsmarkt, al geruime tijd geen betaald en zinvol werk kunnen verrichten. Meer dan 12.000 Zeeuwen zitten in een uitkeringssituatie. SER-Zeeland vindt dit een veel te hoog aantal en is van mening dat Zeeuwse overheden en sociale partners alle zeilen bij moeten zetten om deze mensen aan werk te helpen. In de Omgevingsvisie dient er daarom meer aandacht voor het oplossen van de problemen aan de aanbodzijde van de arbeidsmarkt te zijn, zoals de langdurig werklozen en de werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Anders dan in de Omgevingsvisie wordt verwacht, gaat SER-Zeeland ervan uit dat grote maatschappelijke ontwikkelingen als digitalisering, robotisering en verduurzaming (energietransitie en circulaire economie) wel van invloed zullen zijn op de Zeeuwse arbeidsmarkt. Vooral functies op MBO 1- en MBO 2-niveau zullen onder druk komen te staan door deze ontwikkelingen. Het is daarom zaak om tijdig de betreffende werknemers om en bij te scholen naar functies op MBO 3- en MBO 4-niveau, zodat zij ook in de komende jaren arbeidsgeschikt blijven.
In de Omgevingsvisie wordt het vergroten van de inzet van kernenergie (incl. de ‘moderne’ variant: thorium) niet genoemd als een optie om te voldoen aan de internationale afspraken om de CO2-uitstoot terug te brengen. Natuurlijk heeft deze vorm van energieopwekking niet alleen maar positieve aspecten. SER-Zeeland vindt het een gemis dat in de Omgevingsvisie geen afweging wordt gemaakt van de voor- en nadelen van de opwekking van kernenergie in geval Nederland niet kan voldoen aan haar internationale verplichtingen. Zij adviseert het provinciaal bestuur dan ook om de voor- en nadelen ervan alvast in beeld te brengen.